Ograniczone prawa rzeczowe odnoszą się do rzeczy będących własnością innej osoby. Osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe, mogą zatem jedynie w pewnym zakresie korzystać z tych rzeczy.
Zgodnie z art. 244 §1 Kodeksu cywilnego ograniczonymi prawami rzeczowymi są: Przepisy, które regulują wyżej wymienione prawa:
Ważnymi cechami użytkowania są:
Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega na tym, że:
X – nieruchomość władnąca (służebność jest prawem związanym z własnością ujawnionym w Księdze wieczystej w Dziale I - SP)
Y – nieruchomość obciążona ograniczonym prawem rzeczowym (ujawnionym w Księdze wieczystej w Dziale III)
Służebność można nabyć w drodze umowy, orzeczenia sądu lub w drodze zasiedzenia, lecz tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia.
Służebność osobista
Zgodnie z art. 296 Kodeksu cywilnego treść służebności osobistej odpowiada treści służebności gruntowej, z tym, że przysługuje ściśle określonej osobie fizycznej.
Cechy charakterystyczne:
Ponadto przedmiotem zastawu mogą być także prawa, jeżeli są zbywalne.
Przedmiotem hipoteki może być także:
Do powstania hipoteki niezbędny jest wpis w księdze wieczystej.
Rodzaje hipotek: Hipoteka umowna – jej źródłem jest umowa zawarta pomiędzy wierzycielem a właścicielem nieruchomości obciążonej (dłużnikiem)
Hipoteka przymusowa – powstaje na wniosek wierzyciela, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, nawet bez zgody właściciela nieruchomości.
Hipoteka łączna – w razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział.
Zgodnie z art. 244 §1 Kodeksu cywilnego ograniczonymi prawami rzeczowymi są: Przepisy, które regulują wyżej wymienione prawa:
- użytkowanie – Dział II Kodeksu Cywilnego
- służebności – Dział III Kodeksu Cywilnego
- zastaw – Dział IV Kodeksu Cywilnego
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – Rozdział 21 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych
- hipoteka – Dział II Ustawy o księgach wieczystych i hipotece
- Użytkowanie
Ważnymi cechami użytkowania są:
- niezbywalność (art. 254 Kodeksu cywilnego)
- wygaśnięcie wskutek niewykonywania przez 10 lat(art. 255 Kodeksu cywilnego)
- Służebności
Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega na tym, że:
- właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej
- właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań
- właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa)
X – nieruchomość władnąca (służebność jest prawem związanym z własnością ujawnionym w Księdze wieczystej w Dziale I - SP)
Y – nieruchomość obciążona ograniczonym prawem rzeczowym (ujawnionym w Księdze wieczystej w Dziale III)
Służebność można nabyć w drodze umowy, orzeczenia sądu lub w drodze zasiedzenia, lecz tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia.
Służebność osobista
Zgodnie z art. 296 Kodeksu cywilnego treść służebności osobistej odpowiada treści służebności gruntowej, z tym, że przysługuje ściśle określonej osobie fizycznej.
Cechy charakterystyczne:
- służebność osobista wygasa najpóźniej z chwilą śmierci uprawnionego
- służebności osobiste są niezbywalne
- służebności osobistej nie można nabyć przez zasiedzenie
- Zastaw
Ponadto przedmiotem zastawu mogą być także prawa, jeżeli są zbywalne.
- Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
- jest prawem zbywalnym
- przechodzi na spadkobierców
- podlega egzekucji
- Hipoteka
Przedmiotem hipoteki może być także:
- użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
- wierzytelność zabezpieczona hipoteką
Do powstania hipoteki niezbędny jest wpis w księdze wieczystej.
Rodzaje hipotek: Hipoteka umowna – jej źródłem jest umowa zawarta pomiędzy wierzycielem a właścicielem nieruchomości obciążonej (dłużnikiem)
Hipoteka przymusowa – powstaje na wniosek wierzyciela, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, nawet bez zgody właściciela nieruchomości.
Hipoteka łączna – w razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział.